Winkelverslaving

SAMENVATTING VAN HET ARTIKEL

1. Hoe ontwikkelt winkelverslaving zich?
2. Veel voorkomende symptomen en bijwerkingen
3. Behandelingsopties beschikbaar

Winkelverslaving kan een ernstige en destructieve gedragsverslaving zijn. Hoewel het al meer dan 100 jaar in medische tijdschriften is gedocumenteerd, erkent de American Psychiatric Association winkelverslaving niet officieel in zijn Diagnostic and Statistical Manual for Mental Health Disorders (DSM-5). ¹ Onderzoekers en clinici blijven debatteren over de beste manier om dwangmatig en overmatig winkelen te classificeren – of het nu gaat om een verslavende, obsessief-compulsieve, impulscontrole of stemmingsstoornis. Ze blijven ook debatteren over de naam van deze stoornis, dus je kunt het horen als winkelverslaving, dwangmatige koopstoornis, shopaholisme, dwangmatig winkelen, dwangmatige consumptie, impulsief kopenof dwangmatig uitgeven. ¹ Winkelverslaving wordt gekenmerkt door een intense preoccupatie met kopen en winkelen, frequente episodes van kopen en een oncontroleerbare drang om te winkelen ondanks ernstige negatieve gevolgen. ^{Arabisch cijfer} Als je een winkelverslaving hebt, heb je misschien het gevoel dat je in een emotionele achtbaan zit. U mag: ²

• Besteed veel tijd aan het nadenken over winkelen.
• Word angstig voor een aankoop.
• Voel opluchting of euforie na een aankoop.
• Voel je later schuldig of beschaamd.

Onderzoekers schatten dat bijna 6% van de volwassenen in de Verenigde Staten tijdens hun leven winkelverslaving ervaart. ^{Arabisch cijfer} Het lijkt erop dat winkelverslaving vooral vrouwen treft, maar de cijfers kunnen enigszins scheef zijn omdat mannen minder snel toegeven aan een winkelverslaving. Gezien deze variabele suggereren enquêtes dat maar liefst 80-95% van de mensen met een winkelverslaving vrouwen zijn. ² Maatschappelijke normen en genderrollen spelen waarschijnlijk een rol in de demografie van gedragsmatige gezondheidsproblemen in het algemeen. Er zijn aanwijzingen dat mannen zich aangetrokken voelen tot gokken en seksverslaving, terwijl vrouwen meer kans hebben om voedsel- en winkelverslavingen te ontwikkelen. ³ Leeftijd is ook een factor. De meeste studies suggereren dat winkelverslavingen meestal beginnen in de late tienerjaren of vroege twintigers, rond de tijd dat mensen hun eigen kredietrekeningen kunnen openen. ²

Hoe ontwikkelt winkelverslaving zich?

In de meeste gevallen kan winkelen worden gezien als een vrij positieve activiteit. Het is functioneel, vermakelijk en goed voor de economie. Sommige gedragingen worden versterkt als een functie van het gevoel van beloning dat ze in de hersenen opwekken, en winkelen is misschien geen uitzondering. Elke activiteit die ons beloningscentrum stimuleert, brengt enig risico op verslaving met zich mee. De manier waarop Amerikanen winkelen en waar ze winkelen, is in de loop der jaren veranderd – van kleine winkels tot enorme winkelcentra, tot megastores en big-box winkels, tot internet – maar het proces blijft hetzelfde. De handeling van winkelen in welke vorm dan ook omvat stadia die allemaal het beloningscentrum van de hersenen activeren, inclusief het proces van browsen en de uiteindelijke aankoop. ³ De ontwikkeling van een winkelverslaving wordt verondersteld te worden beïnvloed door een combinatie van verschillende factoren. De meest voorkomende risicofactoren voor winkelverslaving zijn leeftijd en geslacht, waarbij jonge vrouwen het hoogste risico lopen. Er zijn aanwijzingen dat dwangmatig winkelen in gezinnen voorkomt en dat er binnen die gezinnen zeer hoge percentages andere problemen met geestelijke gezondheid en middelenverslaving zijn. ^{Arabisch cijfer} Studies suggereren dat mensen met een direct familielid dat lijdt aan depressie het grootste risico lopen. ² Volgens het meeste onderzoek is de typische dwangmatige shopper jong, vrouwelijk en lager wetenschappelijk. ¹ Als je een dwangmatige koper bent, heb je meer kans om ook drugs en alcohol te misbruiken. ⁴ Je kunt ook meer obsessief-compulsieve en impulscontrolesymptomen ervaren dan andere mensen, en je kunt een laag zelfbeeld hebben. ⁵ De meest voorkomende risicofactoren voor winkelverslaving zijn leeftijd en geslacht, waarbij jonge vrouwen het hoogste risico lopen. Sommige persoonlijkheden zijn meer vatbaar voor het ontwikkelen van een winkelverslaving dan anderen. Onderzoek toont een verband aan tussen depressie en angststoornissen en dwangmatig winkelen. ¹ Dus als je meestal angstig, depressief en zelfbewust bent, gebruik je winkelen misschien als een manier om met negatieve emoties om te gaan. ¹ Als je extravert bent, kun je winkelen gebruiken als een manier om sociale status en aantrekkelijkheid te behouden – een nieuwe outfit voor elke gelegenheid. Depressie is een van de meest voorkomende comorbiditeiten met een dwangmatige koopstoornis, maar algemene angst komt ook vaak voor. Het is echter moeilijk te zeggen welke het eerst begint, de winkelstoornis of de stemmingsstoornis. Een theorie is dat mensen met depressie en angst zelfmedicatie gebruiken met winkelen en vertrouwen op winkelen voor de tijdelijke verlichting van hun symptomen. ⁴ Een andere theorie is dat winkelverslaving het beloningscircuit van de hersenen verandert (op dezelfde manier als andere verslavingen), wat de kans op het ontwikkelen van depressie kan vergroten. ⁴

Veel voorkomende symptomen en bijwerkingen

Als je denkt dat je een winkelverslaving hebt, herken je misschien 4 veelvoorkomende fasen van dwangmatig kopen: ²

1. Anticipatie. Je voelt een drang om te winkelen en je kunt niet stoppen met erover na te denken.
2. Voorbereiding. U neemt beslissingen over wanneer en waar u naartoe gaat, wat u moet dragen en welke creditcard u wilt gebruiken. U kunt veel tijd besteden aan het onderzoeken van modetrends of -verkopen.
3. Winkelen. Je voelt intense opwinding tijdens de daadwerkelijke winkelervaring.
4. Besteding. Je ritueel is afgerond met de aankoop. Je kunt euforie of opluchting voelen, gevolgd door een gevoel van teleurstelling of teleurstelling over jezelf.

De meeste dwangmatige kopers winkelen alleen en houden eventuele schulden geheim. Een winkelverslaving is moeilijk te herkennen bij een andere persoon, omdat het grotendeels een privé-ervaring is. De meeste dwangmatige kopers winkelen alleen en houden eventuele schulden geheim. Winkelverslaving heeft weinig te maken met individuele rijkdom. Winkelen en uitgeven kan op verschillende locaties, van high-end boetieks tot garageverkoop. Dwangmatige shoppers hebben de neiging om kleding het meest te kopen, gevolgd door schoenen, sieraden, cosmetica en huishoudelijke artikelen. ² Als je een winkelverslaving hebt, voel je je waarschijnlijk veel schuldig en heb je spijt van je koopgedrag, en de stress van schuldgevoelens kan leiden tot depressie en angst. Bovendien kunnen er grote conflicten of spanningen in uw gezin zijn vanwege uw verslaving, omdat financiële problemen de huwelijksrelaties kunnen belasten en iedereen onder veel druk kunnen zetten. Deze toestand van constante spanning kan leiden tot ernstige depressieve symptomen. Als u lijdt aan zowel een winkelstoornis als een depressieve stoornis, kunt u enkele van de volgende symptomen ervaren: ⁶

• Aanhoudende verdrietige, lege of angstige stemming
• Gevoelens van schuld en waardeloosheid
• Prikkelbaarheid
• Gevoelens van hopeloosheid
• Vermoeidheid
• Moeite met beslissingen nemen, concentreren of onthouden
• Verlies van interesse of plezier in activiteiten
• Langzamer bewegen of praten
• Gevoelens van rusteloosheid
• Moeite met slapen of overslapen
• Veranderingen in eetlust of gewicht
• Gedachten aan de dood of zelfmoord
• Pijntjes of pijntjes

Mensen met een dwangmatige koopstoornis hebben vaak moeite om hun impulsen onder controle te houden. Een essentieel kenmerk van gedragsverslavingen is het onvermogen om een impuls, drang of verleiding te weerstaan om iets te doen dat schadelijk is voor jezelf. ⁷ Deze functie komt vooral voor bij winkelverslavingen omdat het kopen en uitgeven van geld vaak impulsief is – mensen met een winkelverslaving kopen impulsief met weinig aandacht voor de negatieve gevolgen. Een winkelverslaving is iets heel anders dan een liefde voor winkelen. Mensen met een verslaving blijven winkelen ondanks ernstige negatieve gevolgen. Veel dwangmatige kopers worden geconfronteerd met gevolgen zoals ernstige creditcardschulden, onvermogen om rekeningen te betalen, mislukte relaties, financiële juridische problemen en criminele juridische problemen. In één onderzoek zegt 85% van de dwangmatige kopers dat ze zich zorgen maken over schulden. Toenemende creditcardschuld eist een grote tol van persoonlijke relaties en de meeste dwangmatige shoppers zeggen dat hun relaties negatief zijn beïnvloed. Onderzoek toont aan dat bijna alle dwangmatige kopers hun driften proberen te weerstaan, maar zelden succesvol zijn. ²

Behandelingsopties beschikbaar

Op dit moment zijn er geen bewezen farmacologische behandelingen voor dwangmatige koopstoornis. Clinici schrijven vaak antidepressiva zoals citalopram voor, maar er zijn geen definitieve studies die bewijzen dat het werkt. ^{Arabisch cijfer} Omdat mensen met een winkelverslaving vaak gelijktijdig optredende psychiatrische stoornissen hebben, is een deel van hun behandeling eigenlijk het behandelen van die andere stoornissen, die een resteffect kunnen hebben van het verminderen van dwangmatig winkelgedrag. Dit kan behandeling met antidepressiva, antipsychotica, angstremmers, stemmingsstabilisatoren of opioïde-antagonisten omvatten. ⁸ Onderzoek toont aan dat de beste manier om een winkelverslaving te behandelen is met cognitieve gedragstherapie (CGT) – een vorm van gesprekstherapie – in een groepssetting. Je kunt samenwerken met een psycholoog, therapeut of counselor in een gestructureerde therapeutische omgeving om problematische denkpatronen te identificeren. Je leert schadelijke denkpatronen in vraag te stellen en begrijpt hoe deze je gedrag en emoties beïnvloeden. Vervolgens ontwikkel je strategieën om zelfvernietigende patronen te veranderen en leer je op een gezonde manier om te gaan met stressvolle situaties. ⁹ U kunt een intensievere behandeling verkennen in een intramurale of intensieve poliklinische setting, maar de meeste dwangmatige shoppers vinden dat een toewijding aan voortdurende poliklinische CGT-therapie voldoende is. U en uw gedragsgezondheidsconsulent kunnen praten over uw dwangmatigheid en impulsiviteit, de huidige problemen in uw leven evalueren (zoals schulden of echtelijke onenigheid) en oplossingen voor die problemen identificeren. CGT-groepstherapie is de enige bewezen methode voor de behandeling van winkelverslaving en dwangmatigheid,maar u kunt baat hebben bij andere groepsbehandelingsopties. Praten over je stoornis met mensen die het begrijpen, omdat ze het zelf hebben meegemaakt, is een effectieve verslavingszorg gebleken, mede omdat je je minder alleen voelt in een steungroep waar mensen snappen wat je doormaakt. Peer-to-peer ondersteuningsgroepen zoals Debtors Anonymous gebruiken het 12-stappenprogramma om te stoppen met het uitgeven van geld en het aangaan van schulden. Debiteuren Anonieme bijeenkomsten zijn gratis en open voor iedereen die klaar is om te stoppen met winkelen en zijn te vinden in steden in het hele land.

Bronnen

1. Andreassen, C. S., Griffiths, M. D., Pallesen, S., Bilder, R.M., Torsheim, T. & Aboujaoude, E. (2015). De Bergen Shopping Addiction Scale: betrouwbaarheid en validiteit van een korte screeningstest. Grenzen in de psychologie, 6, 1374.
2. Zwart, D. W. (2007). Een overzicht van een dwangmatige koopstoornis. Wereldpsychiatrie, 6(1), 14–18.
3. Roos, S., Dhandayudham, Towards an understanding of Internet-based problem shopping behaviour: The concept of online shopping addiction and its proposed predictors. Journal of Behavioral Addictions, 3(2), 83-89.
4. Zhang, C., Beek, J. S., Leukefeld, C. G., & Brook, D. W. (2016). Associaties tussen dwangmatig kopen en afhankelijkheid / misbruik van middelen, depressieve episode en gegeneraliseerde angststoornis bij mannen en vrouwen. Journal of Addictive Diseases, 35(4), 298-304.
5. Maraz, A., Van den Brink, W. & Demetrovics. (2015). Prevalentie en constructvaliditeit van dwangmatige koopstoornis bij bezoekers van winkelcentra. Psychiatrie Res. 228(3): 918–24.
6. Nationale Gezondheidsinstituten. (2016). Depressie tekenen en symptomen.
7. Beek, J. S., Zhang, C., Beek, D. W. & Leukefeld, C. G. (2015). Dwangmatig kopen: eerder illegaal drugsgebruik, impulsaankopen, depressie en ADHD-symptomen bij volwassenen. Psychiatrie Onderzoek, 228(3), 312–317.
8. Soares, C. Fernandes, N. & Morgado, P. (2016).  Een overzicht van farmacologische behandeling voor dwangmatige koopstoornis. CNS Drugs. 30(4):281–91.
9. Nationale Gezondheidsinstituten. (2016). Psychotherapieën.